Jeśli to czytasz, zwyciężyła Twoja ciekawość i chcesz dowiedzieć się, co to właściwie jest mindfulness, o którym coraz więcej można usłyszeć i przeczytać w rozmaitych mediach. Termin ten w języku polskim tłumaczy się jako uważność, ale często pozostaje się przy jego wersji angielskiej. Profesor John Kabat-Zinn jako pierwszy wprowadził elementy buddyjskiej medytacji do Programu Redukcji Stresu opracowanego przez siebie w University of Massachusetts. Według niego, mindfulness to szczególny rodzaj uwagi – świadomej, skierowanej na obecną chwilę i nieosądzającej.
Praktyka uważności nie jest związana z żadnym systemem wierzeń czy ideologią. Oznacza to, że każdy z nas może ją rozwijać, wymaga to jednak pewnego wysiłku i samodyscypliny w niepoddawaniu się ciągłemu pędowi życia i wielozadaniowości. Uważność może pomóc nam otworzyć się na emocje, nawet na te trudne, takie jak smutek, gniew czy lęk, których często nie chcemy dopuścić do świadomości. Jednocześnie może nauczyć nas bycia bliżej wdzięczności, radości, spokoju, emocji/uczuć, których czasem nawet nie zauważamy. Medytacja mindfulness pokazuje nam jak zbliżyć się do siebie samego, dostrzegać nowe możliwości rozwoju, rozwijać wyobraźnię, a także jak kreować swoje życie w trybie „być”.
Jedną z form pogłębiania praktyki uważności jest Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR) –Program Redukcji Stresu oparty o Uważność. Efektywność tego treningu została wielokrotnie przebadana klinicznie, jego skuteczność w redukcji stresu została potwierdzona w ponad sześciu tysiącach badań. Udowodniono w nich, że regularna praktyka obniża stres i ogranicza nawroty depresji, pomaga zwalczać przewlekły ból, poprawia pamięć i wzmacnia koncentrację. Ponadto wspiera leczenie chorób neurodegeneracyjnych, spowalnia procesy starzenia się mózgu, wspomaga leczenie zaburzeń snu, a nawet redukuje stany lękowe wywołane przez COVID-19 oraz wiele innych dolegliwości (dodatkowe informacje w zakładce Nauka). Pozytywne zmiany wywoływane przez medytację uważności obejmują nie tylko aktywność mózgu, ale także jego strukturę. Potwierdzają to eksperymenty neurobiologiczne. Dowodzą one, że praktyka medytacji prowadzi do powiększenia niektórych obszarów kory przedczołowej, zakrętu obręczy, wyspy. Obszary te odpowiadają za uwagę, samokontrolę czy samoświadomość emocjonalną.
Jeżeli wierzysz w wyniki badań naukowych i opinie osób, które praktykują uważność od wielu lat, może będziesz masz również ochotę spróbować mindfulness? Udział w kursie i regularna praktyka nie zmienią otaczającej Cię rzeczywistości, nie usuną trudności życia codziennego, galopujących podwyżek, czy toczącej się nieopodal wojny. Mogą natomiast zmienić Twój stosunek do tego, co Cię otacza. Mogą pomóc zobaczyć Ci stare problemy z nowej perspektywy przytomnego/uważnego umysłu.
„Nie można zatrzymać fal, ale można nauczyć się surfować”
– Jon Kabat-Zinn, twórca programu MBSR