Maher, C., Tortolero, L., Jun, S., Cummins, D. D., Saad, A., Young, J., Nunez Martinez, L., Schulman, Z., Marcuse, L., Waters, A., Mayberg, H. S., Davidson, R. J., Panov, F., & Saez, I. (2025). Intracranial substrates of meditation-induced neuromodulation in the amygdala and hippocampus. Proceedings of the National Academy of Sciences, 122(6), e2409423122. https://doi.org/10.1073/pnas.2409423122
Medytacja to dla każdego praktyka umysłowa, znana z korzystnego wpływu na regulację emocji i poprawę samopoczucia. Szczególnym jej rodzajem jest medytacja miłującej dobroci (Loving-Kindness Meditation, LKM), w której kierujemy uwagę ku sobie i innym, życząc wszystkim szczęścia, zdrowia i spokoju. Choć pozytywne efekty medytacji są coraz lepiej udokumentowane, mechanizmy neuronalne leżące u ich podstaw wciąż pozostają częściowo nieznane, zwłaszcza jeśli chodzi o głębokie struktury limbiczne, trudno dostępne w typowych badaniach neuroobrazowych.
Aby lepiej zrozumieć to zjawisko, naukowcy sięgnęli po niezwykle źródło danych — grupę pacjentów z padaczką, którym wszczepiono urządzenia do responsywnej neurostymulacji (RNS). Dzięki nim możliwe było długotrwałe, rejestrowanie aktywności neuronalnej bezpośrednio w hipokampie i ciele migdałowatym, dwóch strukturach zaangażowanych w regulację emocji, pamięć i zaburzenia nastroju.
Podczas sesji LKM u uczestników, którzy medytowali po raz pierwszy, badacze odnotowali wyraźny wzrost mocy fal gamma (30–55 Hz) oraz zmiany w zakresie rytmów beta i gamma w obu strukturach. Fale gamma są uznawane za wskaźnik integracji informacji w mózgu – pojawiają się, gdy różne obszary synchronizują swoją aktywność, np. podczas głębokiego skupienia, procesów świadomości, intensywnych stanów emocjonalnych czy kreatywnego myślenia. Ich zwiększona aktywność u doświadczonych medytujących była wcześniej obserwowana w badaniach EEG, ale dopiero teraz udało się zarejestrować te zmiany bezpośrednio w strukturach limbicznych.
Szczególnie ciekawe jest to, że zmiany te wystąpiły już u osób początkujących, co sugeruje, że praktyka LKM od pierwszych chwil może „uruchamiać” sieci emocjonalne mózgu w sposób sprzyjający regulacji nastroju i dobrostanowi psychicznemu.
https://doi.org/10.1073/pnas.2409423122
